Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler

a. Program Hakkında

Güvenlik Çalışmaları Yüksek Lisans Programı, öğrencilerine hem Güvenlik Çalışmaları özelinde, hem Uluslararası İlişkiler disiplinin genelinde, kuramsal ve ampirik dersler sunar. Program, evrensel standartlarda eğitim sağlayarak, öğrencilerin ilgili alanlarda bilimsel analiz yeteneklerini geliştirmeyi hedeflemektedir. Verilen dersler, iç ve dış güvenliğin temel sorun alanlarına eğilir ve bu alanlardaki güncel akademik yaklaşımları değerlendirir. Ayrıca öğrencilerin çoklu nedensellik süreçlerini farklı perspektiflerle ortaya koyabilmesi için uluslararası sistemin işleyişine dair farklı dersler de sunulur. Bölüm dersleri kapsamında nicel ve nitel araştırma yöntemleri öğretilmektedir.

b. Program Amaçları

Güvenlik temelli meselelere odaklı olarak ulusal ve küresel düzeydeki siyasal aktörlerin birbirleriyle etkileşim dinamiklerini ve buna ilişkin süreçleri çözümleme yeteneklerini geliştiren mezunlar:

• Elde ettikleri yetenekleri ve birikimi, gerek kamu sektöründeki gerekse de özel sektördeki kariyerlerinde değerlendirebilirler;
• Başta doktora eğitimine devam etmek üzere akademik kariyerlerini sürdürebilirler;
• Ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarında, uluslararası ve uluslarüstü örgütlerde araştırmacı, uygulayıcı ve idari görevler üstlenebilirler.

c. Mezuniyet Gereklilikleri

Öğrenciler mezun olabilmek için tüm ders ve tez yükümlülüklerini azami öğrencilik süresi içinde yerine getirmelidir. Tezli program için en az 131 AKTS’ye, asgari 3,00 genel not ortalaması ile; tezsiz program için en az 90 AKTS'ye, asgari 2,50 not ortalaması ile sahip olmalıdır.

d. Müfredat Planları

Tezli:

YL derecesi almak için gerekli olan toplam kredi sayısı: 21

Alınması gereken zorunlu dersler: 3 Ders + Seminer dersi

Alınması gereken seçmeli dersler: 4 Ders

AKTS karşılığı: 63 (7 ders için, ders başına 9 AKTS) + 8 (Seminer) + 60 (Yüksek lisans tezi) = Toplam 131

Tezsiz:

YL derecesi almak için gerekli olan toplam kredi sayısı: 30

Alınması gereken zorunlu dersler: 3 Ders

Alınması gereken seçmeli dersler: 7 Ders

AKTS karşılığı: Toplam 90 (10 ders için, ders başına 9 AKTS)

* Öğrenciler akademik danışmanlarının onayına binaen diğer lisansüstü programlardan veya lisans programından seçmeli ders alabilirler. Anabilim Dalı tarafından program için belirlenen seçmeli derslerin dışında bir ders tercih etmek için öğrencilerin akademik danışmanlarıyla kayıt haftası içinde görüşmesi gerekir.

DERS İÇERİKLERİ

ZORUNLU DERSLER

1. Ders içerikleri

Zorunlu dersler:

GUC 501 – Güvenlik Bilimlerine Giriş

Bu derste bir disiplin haline gelen Güvenlik Bilimleri konusundaki ana kavramsal tartışmalar, toplumların karşılaştığı tehditler ve bunlara karşı kurumların aldığı tedbirlerin yanı sıra, oluşmaya başlayan kuramsal tartışmaların geldiği nokta ele alınacaktır. Güvenlik Bilimlerine Giriş dersinin söz konusu yüksek lisans programının çerçevesini oluşturması tasarlanmıştır. Bu derste geleneksel güvenlik paradigması ile yeni güvenlik yaklaşımları arasındaki ilişki karşılaştırmalı bir şekilde incelenecektir. Ders esnasında işlenen konuların kapsamı uluslararası güvenliğin temel konuları olacaktır. Dersin içeriği dinamik bir şekilde değişken olabilecektir. Dönem içerisinde ders esnasında doğan etkileşim kapsamında ders değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle aşağıda sunulan haftalar ve konular bir rehber niteliği taşımaktadır.

GUC 502 – Araştırma Yöntemleri

Bu ders, Uluslararası İlişkiler alanında çalışan yüksek lisans öğrencileri için genel bir araştırma yöntemleri dersidir. Lisansüstü öğrencileri sosyal ve siyasal bilimlerdeki felsefi temeller, ilkeler, anahtar kavramlar ve araştırma ve çıkarım yapma süreçleriyle tanıştırır. Ampirik araştırma, (i) bazı metodolojik standartlara bağlı kalarak ve (ii) sistematik veri toplama ve analiz tekniklerini titizlikle kullanarak sağlam çıkarımlar yapmakla ilgilidir. Şüphesiz doğa bilimlerinde olduğu gibi sosyal bilimlerde de geçerli olan bu hedef, standartlar ve teknikler açısından çok daha fazla sayıda farklı yaklaşım ve beklentiden dolayı çarpıcı bir çeşitlilik arz eder. Bu ders, bu çeşitlilikten beslenen genel bir panorama sunar.

ULU 501 – Uluslararası İlişkiler Kuramları

Bu ders, lisansüstü seviyesindeki öğrencileri Uluslararası İlişkiler disiplininde teori-yapımı ve temel teoriler hakkında bilgilendirmeyi amaçlamaktadır. Dönemin ilk yarısında Uluslararası İlişkiler teorilerinin ana akım yaklaşımları eleştirel bir bakış açısıyla yeniden gözden geçirilecek, öğrencilerin mevcut bulunan bilgilerini yeniden değerlendirmeleri beklenecektir. Dersin ikinci yarısında ise eleştirel, post-yapısalcı, post-kolonyal ve cinsiyet-temelli yaklaşımlar üzerinde durulacak ve bu yaklaşımların ana akım kuramlara yönelttikleri eleştirilerin geçerlilikleri sorgulanacaktır. Bu bağlamda, klasik Uluslararası İlişkiler metinlerinin yanı sıra, okuma listesinde temel Marksist, eleştirel ve post-yapısalcı metinlere de yer verilmiştir. Bu dersin bir diğer amacı da, derste tartışılan teorik bilgilerin dünya siyasetindeki güncel olgulara adapte edilebilmesi ve böylelikle teorinin pratik ile nasıl birleştirilebileceği meselesi üzerinde durulmaya çalışılması olacaktır.

ULU 597 – Seminer

Bu derste öğrencilere Yüksek Lisans Tezi Önerisi hazırlama ve bunun kaynak toplama, litetratür analizi, soru cümlesi formülize etme vb. gibi alt basamakları öğretilmektedir.

Bazı seçmeli dersler:

GUC 507 – Terörizm ve Politik Şiddet

Bu ders, özelde Uluslararası İlişkiler disiplinin genelde ise tüm disiplinlerin ilgi alanına giren “Terörizm ve Politik Şiddet” sorununa odaklanır. Öğrencilerin; terör ve terörizmin tarihini, tarifini, nedenlerini, çeşitlerini, eko-sistemini, ulusal ve uluslararası sistemdeki rolünü araştırabilecek düzeyde konuyu öğrenmelerini hedeflemektedir.  Yine terörizmin siyasal hareketler, medya, hukuk, özgürlükler, ideoloji, küreselleşme, teknolojik gelişme ile etkileşimini analiz etmeye ve nasıl bir yol izlediğine dair fikir sahibi olmaya katkı sağlamayı amaçlamaktadır. 

GUC 509 – İstihbarata Giriş

Bu ders devletlerin özellikli ve gizli faaliyetlerinden olan istihbarat faaliyetlerini, disiplinin durumunu, denetimi, karar alma süreçlerindeki rolünü ve diğer sorumluluklarını içerir.

GUC 516 – Türk Dış Politkasının Güncel Sorunları

Bu ders, Türk dış politikasını rejim türleri, ulusal güvenlik anlayışı, siyasal ekonomi ve toplumsal dinamikler bağlamında ele almaktadır. İdeolojik akımlar, kutuplaşma ve toplumsal kesimlerin dış politikaya etkisi incelenerek, güncel gelişmeler ışığında analizler yapılacaktır.

GUC 534 – Bölgesel Çalışmalar: Ortadoğu

GUC 534 dersi, modern Ortadoğu'nun uluslararası ilişkilerini şekilendiren temel konu ve tartışmaları ele elmaktadır.  Derste, 20. ve 21. yüzyıl boyunca değişen jeopolitik ve kapitalist süreçlere koşut şekillenen bölge devletleri ile toplumlarını merkeze alan ders kapsamında, devlet oluşumu, savaş ve çatışma, politik ekonomi, kimlik, otoriterleşme ile bölge ve bölge dışı aktörlerin dış politikalarına odaklanılacaktır.

GUC 536 – Bölgesel Çalışmalar: Balkanlar ve Avrupa

Balkanlar, tarih boyunca en karmaşık bölgelerden biri olmuştur ve bu karmaşıklık günümüzde de devam etmektedir. Bölge, tarih boyunca etnik rekabetlerin hakim olduğu, ortaçağ ve modern geleneklerin iç içe geçtiği bir yapıya sahiptir. Coğrafi konumu, Balkanları Batı ile Doğu arasında kültürel, ekonomik ve siyasi rekabetin savaş alanı haline getirmiştir. Özellikle 18. ve 19. yüzyıllarda büyük güçler arasında yoğun jeopolitik çekişmelere sahne olmuştur. Balkan devletleri ile uluslararası sistem arasındaki bu karmaşık jeopolitik ilişkiler ağı, günümüz siyasal yapısının temelini oluşturmuştur. Bu ders, Balkanlar’ın mevcut karmaşıklığına katkıda bulunan koşulları, etkileri ve aktörleri inceleyecektir. Öğrenciler, Balkanlar’ın günümüz jeopolitik konumu ile bu çevresel unsurlar arasındaki ilişkiyi eleştirel bir bakış açısıyla tartışmaya teşvik edilecektir.

GUC 537 – Amerikan Dış Politikası

Bu lisansüstü seminerde Amerikan dış politikası derinlemesine analiz edilecektir. Bu amaçla, öncelikle Amerikan dış politikasının kavramsal temelleri ve kurumsal altyapısı ele alınacaktır. Amerikan değerleri ile dış politikası arasındaki ilişkinin yanı sıra, Amerikan dış politikasının yapımında rol oynayan kurumlar ve bu süreçte kamuoyu ve çıkar gruplarının ve lobilerin etkisi tartışılacaktır. Daha sonra, kronolojik bir düzen içerisinde Amerikan dış politikasının değişik tarihsel dönemlerdeki evrimi ve her dönemde Amerikan dış politikasının gidişatına yön veren köklü tartışmalar üzerinde durulacaktır. Bu sayede, ABD’nin güç potansiyelinin, dünya siyasetindeki rolünün ve önceliklerinin iki yüzyılı aşan bir süreçte nasıl değiştiği incelenecektir. Amerikan dış politikasının tarihi hakkında edinilen bilgiler, öğrencilerin bugünkü tartışmalara daha geniş bir perspektiften bakmasını kolaylaştıracaktır. Dersin son kısmında Soğuk Savaş sonrası dönem üzerine yoğunlaşarak, bu dönemde Amerikan dış politikasının gündemini belirleyen başlıca meseleler tartışılacaktır. ABD’nin karşı karşıya olduğu meselelerin analizinin yanı sıra, farklı yönetimlerin bu sorunlarla başa çıkarken takip ettiği yöntemler de ele alınacaktır. Ayrıca, ABD’nin Ortadoğu siyasetinde ve Türkiye’nin dış politikasında oynadığı kritik rol düşünüldüğünde bu iki konu da ayrıca derinlemesine incelenecektir.